महामंडळाची स्थापना

महामंडळाची स्थापना दिनांक २५ सप्टेंबर, १९९८ च्या शासन निर्णयान्वये झाली असून, दिनांक २३.०४.१९९९ रोजी कंपनी कायदा, १९५६ अन्वये महामंडळाचे कामकाज सुरु झाले आहे. राज्यातील इतर मागासवर्गीयांच्या सर्वांगीण विकासासाठी तसेच ते करीत असलेल्या व्यवसायांना सक्षम करण्यासाठी अर्थसहाय्य करण्याचे कार्य या महामंडळाकडे सोपविले आहे.

स्थापनेची उद्दिष्टे

• राज्यातील इतर मागासवर्गीयांच्या कल्याण व विकासासाठी कृषी विकास, पणन, संस्करण, कृषी उत्पादनाचा पुरवठा आणि साठवण, लघु उद्योग, इमारत बांधणी, परिवहन या कार्यक्रमांची आणि अन्य व्यवसाय ( वैद्यकीय, अभियांत्रिकी, वास्तुशास्त्रीय यांसारखे ) व्यापार किंवा उद्योग यांची योजना आखणे, त्यांना चालना देणे, सहाय्य करणे, सल्ला देणे, मदत करणे, वित्त पुरवठा करणे, त्यांचे संरक्षण करणे.

• इतर मागासवर्गीयांची आर्थिक स्थिती, उत्पादन निर्मिती, व्यवस्थापन आणि पणन यांचा विकास करणे / त्यात सुधारणा करणे, त्यांचे कामकाज, व्यवसाय, व्यापार किंवा उद्योग सुरु करण्यासाठी त्यांना भांडवल, पतसाधने, साधनसामुग्री आणि तांत्रिक व व्यवस्थापकीय साधने पुरविणे.

• इतर मागासवर्गीयांसाठी कृषी उत्पादने, वस्तु, साहित्य आणि सामुग्री यांची बनावट, निर्मिती, जुळवणी व पुरवठा यासाठी विविध क्षेत्रातील व्यक्ती किंवा संघटनांबरोबर करार करणे आणि त्यांच्याकडील मागण्या हाती घेणे आणि त्या इतर मागासवर्गीय लोकांना उपकंत्राटाने देऊन किंवा त्याबाबत त्यांच्याकडे कामाच्या मागण्या सुपूर्द करून, त्यांचेकडून कामे यथायोग्य रितीने पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक वाटतील अशा सेवा देणे.

• राज्यातील इतर मागासवर्गीयांच्या कल्याणासाठी योजना सुरु करणे आणि त्यांना चालना देणे, या प्रयोजनासाठी अहवाल आणि निलप्रती ( ब्लू प्रिंटस् ) तयार करणे, तयार करुन घेणे आणि आकडेवारी व इतर माहिती गोळा करणे.

• वरील कामे प्रभावीपणे पार पाडण्यासाठी आवश्यक वाटेल त्याप्रमाणे कंपन्या, संघ, सल्लागार मंडळे किंवा योग्य त्या संस्था प्रवर्तित करणे आणि स्थापन करणे.

महामंडळाचे अधिकृत व वितरीत भाग भांडवल

महामंडळाचे अधिकृत भाग भांडवल रु. २५०.०० कोटी इतके असून, त्यापैकी मार्च, २०२१ पर्यंत शासनाकडून रु.१६१.५४ कोटी भागभांडवली अंशदान म्हणून प्राप्त झाले आहे. सदर रक्कमेमध्ये शासन कर्जमाफीची रु.४९.४९ कोटी इतकी रक्कम समाविष्ट आहे.

महाराष्ट्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ

( संचालक मंडळाची यादी )

१	मा.मंत्री, इतर मागास बहुजन कल्याण, ३०१, मुख्य इमारत, तिसरा मजला, मंत्रालय, मुंबई-४०००३२	अध्यक्ष	मा. ना. श्री. विजय वडेट्टीवार मा. मंत्री तथा अध्यक्ष
२.	मा. सहसचिव, कल्याण मंत्रालय, भारत सरकार, शास्त्री भवन, नवी दिल्ली.	संचालक	श्री. आर. पी. मिना भा.पो.से
३.	मा.व्यवस्थापकीय संचालक, राष्ट्रीय मागासवर्ग वित्त व विकास महामंडळ, ५ वा मजला, एन.सी.यु. आय बिल्डींग, ३, सिरी इन्स्टिट्यूशनल एरिया, ऑगस्ट क्रांती मार्ग, नवी दिल्ली - ११० ०१६.	संचालक	श्री रजनिश कुमार जेनॉ
४.	मा. सचिव, इतर मागास बहुजन कल्याण विभाग, मंत्रालय, मुंबई- ४०० ०३२.	संचालक	श्रीमती. इंद्रा मालो भा. प्र. से.
५.	मा.संचालक,समाजकल्याण, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, इमाव व विमाप्र संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे.	संचालक	श्री. दिलीप बी. हळदे भा. प्र. से.
६.	मा.व्यवस्थापकीय संचालक, महाराष्ट्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ, प्रशासकीय भवन, ४ था मजला, आर.चेंबूरकर मार्ग, चेंबूर, मुंबई - ४०० ०७१.	संचालक तथा व्यवस्थापकीय संचालक	श्री. प्रफुल्ल ठाकूर
७.	मा.व्यवस्थापकीय संचालक, महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँक, ९ , महाराष्ट्र चेंबर्स ऑफ कॉमर्स लेन, फोर्ट, मुंबई - ४०० ००१.	संचालक	डॉ. अजित देशमुख
८.	मा.सहकार आयुक्त व निबंधक, नवीन मध्यवर्ती इमारत,२ रा मजला, सेंट्रल बिल्डींग, महाराष्ट्र राज्य, पुणे - १.	संचालक	श्री. अनिल कवडे भा. प्र. से.
९.	मा. अध्यक्षांव्यतिरिक्त शासन नियुक्त इतर ७ अशासकीय सदस्य	संचालक	अद्याप शासनाद्वारे इतर ७ अशासकीय सदस्यांची नियुक्ती करण्यात आली नाही.

टिपः- संचालक मंडळासंबंधित शासन निर्णयः-
१. महाराष्ट्र शासन, समाजकल्याण, सांस्कृतिक कार्य व क्रीडा विभाग, शासन निर्णय क्र: इमाव १०९६ / प्र. क्र. ३९५ / विघयो- २, दि. २५ सप्टेंबर १९९८ .
२. महाराष्ट्र शासन, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, इतर मागासवर्ग व विशेष मागास प्रवर्ग कल्याण विभाग, शासन निर्णय क्र: संकीर्ण २०१७ / प्र. क्र. ७ / महामंडळे, दि. ११ जुलै, २०१७.

शामराव पेजे कोकण इतर मागासवर्ग आर्थिक विकास महामंडळ

( महाराष्ट्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळाची उपकंपनी )

महाराष्ट्र शासन, विजाभज, इमाव व विमाप्र कल्याण विभाग, यांच्या शासन शुध्दीपत्रक क्रमांक : इमाव २०१७ / प्र .क्र २२ (भाग - १) / महामंडळे, दि. ०६/०३/२०१९ नुसार संचालक मंडळाची यादी

१.	शासन नियुक्त पदाधिकारी - महाराष्ट्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ (म.), मुंबई यांचे अध्यक्ष	अध्यक्ष	मा. ना. श्री. विजय वडेट्टीवार मा. मंत्री तथा अध्यक्ष
२.	शासन नियुक्त पदाधिकारी - महाराष्ट्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ (म.), मुंबई यांचे उपाध्यक्ष	उपाध्यक्ष	--
३.	मा. सचिव, इतर मागास बहुजन कल्याण विभाग, मंत्रालय, मुंबई	संचालक	श्रीमती. इंद्रा मालो भा. प्र. से.
४.	मा. सहसचिव, कल्याण मंत्रालय, भारत सरकार, शास्त्री भवन, नवी दिल्ली	संचालक	श्री. आर पी मिना भा.पो.से
५.	मा. संचालक ,विजाभज, इमाव व विमाप्र कल्याण संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे	संचालक	श्री. दिलीप बी. हळदे भा. प्र. से.
६.	मा.सहकार आयुक्त व निबंधक सहकारी संस्था, महाराष्ट्र राज्य, पुणे	संचालक	श्री. अनिल कवडे भा. प्र. से.
७.	मा. व्यवस्थापकीय संचालक, महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँक, ९, महाराष्ट्र चेंबर्स ऑफ कॉमर्स लेन, फोर्ट, मुंबई - ४०० ००१	संचालक	डॉ. अजित देशमुख
८.	मा. व्यवस्थापकीय संचालक, राष्ट्रीय मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ, नवी दिल्ली	संचालक	श्री रजनिश कुमार जेनॉ
९.	मा. व्यवस्थापकीय संचालक, महाराष्ट्र्र राज्य इतर मागासवर्गीय वित्त आणि विकास महामंडळ (म.), मुंबई	संचालक तथा व्यवस्थापकीय संचालक	श्री. प्रफुल्ल ठाकूर
१०.	शासन नियुक्त इतर अशासकीय सदस्य - ६	संचालक	अद्याप शासनाद्वारा नियुक्ती करण्यात आली नाही

महामंडळाची प्रशासकीय संरचना

महामंडळाचे प्रशासकीय नियंत्रण शासनाच्या इतर मागास बहुजन कल्याण विभागाकडे आहे. महामंडळाच्या कार्यनियमावलीनुसार मा. अध्यक्ष व संचालक मंडळाची नियुक्ती शासनातर्फे केली जाते. तसेच महामंडळाच्या व्यवस्थापकीय संचालक यांची नियुक्तीही शासनातर्फे करण्यात येते.

नोंदणीकृत मुख्यालय प्रशासकीय भवन, ४ था मजला, रामकृष्ण चेंबूरकर मार्ग, चेंबूर, मुंबई - ४०० ०७१ येथे आहे. शासन निर्णय दि. ३०.०३.१९९९ अन्वये महामंडळाच्या मुख्यालयासाठी ३९ पदे तसेच जिल्हा कार्यालयासाठी १०५ पदे अशी मिळून एकूण १४४ पदे मंजूर आहेत. सदर एकूण मंजूर पदांपैकी माहे डिसेंबर २०२१ अखेर ५५ पदे कार्यरत असून एकूण ८९ पदे रिक्त आहेत.

दिनांक ०१.०४.२००४ पासून सर्व जिल्ह्यांमध्ये महामंडळाची स्वतंत्र कार्यालये कार्यान्वित झालेली आहेत. महामंडळाची स्वत:ची वेबसाईट असून, सदर वेबसाईटवर महामंडळाच्या स्थापनेपासूनची सर्व माहिती तसेच महामंडळ राबवित असलेल्या सर्व योजनांची माहिती व कर्ज मागणी अर्जाचे नमुने उपलब्ध आहेत. वेबसाईटवर लाभार्थींची यादी वेळोवेळी अद्ययावत करण्यात येते.